VIÊM DA DỊ ỨNG Ở MẶT LÀ GÌ?

Viêm da dị ứng ở mặt là một tình trạng da liễu phổ biến khiến nhiều người cảm thấy khó chịu, mất tự tin. Những triệu chứng như ngứa, khô ráp, nổi mẩn đỏ thường xuyên xuất hiện và tái phát, ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hằng ngày. Vậy ngăn ngừa viêm da dị ứng ở mặt như thế nào?

Viêm da dị ứng ở mặt là gì?

Viêm da dị ứng ở da mặt là một tình trạng viêm da mạn tính xảy ra khi da phản ứng quá mức với các tác nhân kích thích từ môi trường hoặc do cơ địa dị ứng. Tình trạng này thường biểu hiện qua các triệu chứng như da khô ráp, ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, bong tróc, đôi khi kèm theo sưng tấy hoặc rỉ dịch nhẹ.

Nguyên nhân gây ra viêm da dị ứng

Viêm da dị ứng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả những yếu tố liên quan đến sinh hoạt hàng ngày. Dưới đây là một số tác nhân phổ biến có khả năng làm khởi phát hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng này:

Da nhạy cảm, dễ kích ứng: Những người sở hữu làn da mỏng manh, dễ phản ứng với các yếu tố bên ngoài thường có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề về viêm da, đặc biệt là vùng da mặt.

Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình, đặc biệt là cha mẹ từng mắc viêm da dị ứng, thì nguy cơ con cái bị ảnh hưởng bởi bệnh lý này cũng cao hơn so với người bình thường.

Biến đổi thời tiết: Nhiệt độ, độ ẩm và các điều kiện khí hậu thay đổi đột ngột có thể gây kích ứng mạnh lên da, dẫn đến tình trạng viêm da dị ứng. Bệnh thường bùng phát theo mùa và rất khó kiểm soát triệt để.

Tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng: Da mặt có thể phản ứng khi tiếp xúc với các chất như mỹ phẩm, kim loại, chất tẩy rửa, phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật hay cao su – những thứ rất dễ gặp trong sinh hoạt hàng ngày.

Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid, thuốc điều trị ung thư hoặc co giật… nếu sử dụng kéo dài có thể gây ra phản ứng dị ứng ngoài da, bao gồm cả viêm da dị ứng trên mặt.

Nhận biết viêm da dị ứng

Thông thường, các biểu hiện của viêm da dị ứng ở mặt khá dễ nhận biết nếu bạn chú ý quan sát làn da mỗi ngày. Một trong những dấu hiệu điển hình là xuất hiện những mảng đỏ trên da, đặc biệt ở hai bên má, kèm theo cảm giác ngứa ngáy âm ỉ, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt. Nhiều người thường xuyên bị mất tập trung vì cảm giác râm ran, châm chích kéo dài.

Khi tình trạng dị ứng khởi phát, làn da sẽ bị mất cân bằng độ ẩm nghiêm trọng. Điều này khiến da trở nên khô ráp, thô sần và dễ bị kích ứng, đặc biệt là sau khi rửa mặt hoặc tiếp xúc với nước lạnh/nóng. Một số trường hợp còn gặp hiện tượng bong tróc da thành từng mảng nhỏ, làm ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ khuôn mặt, khiến người bệnh cảm thấy thiếu tự tin trong giao tiếp hàng ngày.

Trong những trường hợp nặng hơn, vùng da bị viêm có thể xuất hiện mụn nước nhỏ hoặc mụn viêm li ti, tập trung ở vùng chữ T và hai má. Các mụn nước này dễ vỡ, chảy dịch rồi khô lại thành vảy, làm tổn thương da nghiêm trọng hơn nếu không được xử lý kịp thời. Nếu không can thiệp đúng lúc, tình trạng viêm có thể lan rộng xuống vùng cổ, mang tai hoặc những khu vực lân cận khác, khiến việc điều trị trở nên phức tạp hơn rất nhiều.

Những cách ngăn ngừa viêm da dị ứng

Dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không mùi

Ưu tiên sữa rửa mặt không có mùi và không hoá chất tẩy rửa cao. Xà phòng dịu nhẹ, không mùi sẽ an toàn hơn cho người bị viêm da dị ứng.

Dùng kem dưỡng ẩm

Kem dưỡng ẩm với tác dụng giúp làm giảm triệu chứng viêm da dị ứng ở mặt. Các loại kem dưỡng ẩm này sẽ tăng cường độ ẩm và làm mềm da, từ đó cải thiện, ngăn ngừa tình trạng khô ngứa cũng như bong tróc da.

Vì da mặt là vùng da nhạy cảm nên trước khi sử dụng bệnh nhân cần tham khảo bác sĩ để được tư vấn về các loại kem phù hợp. Tốt nhất nên bôi thử kem lên da tay để kiểm tra độ an toàn trước khi thoa lên mặt nhằm hạn chế rủi ro.

Sử dụng máy tạo độ ẩm

Nếu không khí trong nhà hoặc môi trường làm việc quá khô, bạn nên sử dụng máy tạo độ ẩm bổ sung cho không khí. Điều này có thể giúp ích cho tình trạng da của bạn.

Dùng thuốc để điều trị

Một số loại thuốc có tác dụng kháng viêm, giảm triệu chứng ngứa rát, sưng viêm, hạn chế mụn nổi nhiều trên mặt sẽ có thể được bác sĩ chỉ định trong điều trị, bao gồm:

Thuốc kháng Histamin

Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến trong điều trị các triệu chứng dị ứng và kích ứng da. Thuốc có tác dụng làm giảm tình trạng ngứa, sưng đỏ, nổi mẩn, mề đay và phát ban – những biểu hiện thường gặp ở người bị viêm da dị ứng. Ngoài ra, thuốc kháng histamin còn giúp cải thiện một số triệu chứng đi kèm như nghẹt mũi, chảy nước mắt, khó thở hoặc hắt hơi liên tục.

Một số thuốc thông dụng như: Loratidin; Cetirizin; Astemizol; Terfenadin; Fexofenadin; Acrivastin.

Mặc dù mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc kiểm soát các phản ứng dị ứng, nhưng nhóm thuốc này cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, người bệnh cần sử dụng đúng liều lượng và theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường trong quá trình dùng thuốc, cần thông báo ngay cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Thuốc Corticosteroid

Nhóm thuốc này có tác dụng chính là kháng viêm mạnh, giúp giảm nhanh tình trạng sưng đỏ, viêm nhiễm và phục hồi các vùng da bị tổn thương do dị ứng. Corticosteroid có thể được dùng dưới dạng bôi ngoài da hoặc uống, tùy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Việc sử dụng corticosteroid cần được giám sát chặt chẽ bởi nhân viên y tế. Liều dùng, thời gian điều trị và tần suất sử dụng phải được cá nhân hóa cho từng bệnh nhân nhằm hạn chế rủi ro như mỏng da, giãn mao mạch hoặc suy giảm hàng rào bảo vệ da nếu dùng kéo dài hoặc sai cách.

Tình trạng viêm da dị ứng ở mặt có đáng lo ngại hay không?

Phần lớn các trường hợp viêm da dị ứng ở mặt đều có khả năng hồi phục tốt nếu người bệnh xác định được nguyên nhân gây dị ứng và tuân thủ đúng phương pháp điều trị. Các biến chứng nghiêm trọng rất hiếm khi xảy ra, vì vậy người bệnh không nên quá lo lắng hay hoang mang khi gặp phải tình trạng này. Với sự chăm sóc da hợp lý và hướng dẫn điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, bệnh thường được kiểm soát hiệu quả trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp ngoại lệ khi người bệnh chủ quan, điều trị sai cách hoặc bỏ qua các triệu chứng ban đầu. Khi đó, bệnh có thể chuyển biến nặng, dẫn đến những hệ lụy không mong muốn. Trong số các biến chứng thường gặp, nhiễm trùng da là vấn đề đáng lưu ý nhất. Tình trạng viêm nhiễm nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến viêm da tiếp xúc bội nhiễm, gây tổn thương nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe làn da về lâu dài.

Bên cạnh đó, sẹo thâm và sẹo lồi sau viêm cũng là một trong những di chứng khiến nhiều người cảm thấy tự ti, đặc biệt khi tổn thương nằm ở vùng mặt. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý và chất lượng cuộc sống của người bệnh.